Standaryzacja procesów rejestracji stanu cywilnego w Unii Europejskiej, usprawnienie wymiany informacji z zakresu stanu cywilnego między państwami członkowskimi

Abstrakt

Artykuł omawia problem braku jednolitych zasad rejestracji stanu cywilnego w państwach UE oraz niesprawnej wymiany danych między nimi, co utrudnia realizację idei swobodnego przemieszczania się obywateli. Obecnie funkcjonuje 27 różnych systemów prawnych, organizacyjnych i informatycznych, co powoduje biurokratyczne bariery, konieczność tłumaczeń i przenoszenie obowiązku informowania administracji na obywateli.
Autor krytycznie ocenia dotychczasowe unijne rozwiązania, w tym rozporządzenie 2016/1191, wskazując na ich małą efektywność i nadmierną złożoność. Proponuje nowy model – „unijny system rejestracji stanu cywilnego” – oparty na ujednoliconych procedurach, jednolitych elektronicznych wzorach dokumentów, integracji systemów informatycznych państw członkowskich, automatycznej wymianie danych przez centralny węzeł europejski oraz powiązaniu z Europejskim Portfelem Tożsamości Cyfrowej.
Rozwiązanie to ma zlikwidować bariery biurokratyczne, obniżyć koszty, zwiększyć bezpieczeństwo i jakość danych, umożliwić pobieranie dokumentów w dowolnym miejscu UE oraz ograniczyć zużycie papieru. Przykłady zastosowania pokazują, że informacje o urodzeniach, małżeństwach czy zgonach mogłyby być automatycznie przekazywane między krajami, bez angażowania obywateli. Realizacja wymagałaby akceptacji wszystkich 27 państw, ale – zdaniem autora – przyniesie znaczące korzyści społeczne, gospodarcze i administracyjne.