Prawo do sądu w regulacjach europejskich i Konstytucji RP
DOI:
https://doi.org/10.61823/dpia.2023.4.472Słowa kluczowe:
prawo do sądu, prawa jednostki, gwarancja praw jednostki, Konstytucja RPAbstrakt
Jednym z podstawowych praw człowieka jest prawo do sądu. Zapewnia ono odpowiedni status jednostce, a ponadto jest gwarancją realizacji innych praw jej należnych. Prawo do sądu jest nieodłącznym elementem państwa demokratycznego. Prawo to uregulowane jest nie tylko w krajowych porządkach prawnych, ale wynika też z regulacji międzynarodowych i unijnych. Jednak prawo międzynarodowe w tym zakresie określa jedynie minimum ochrony, jakie należy zagwarantować jednostce. Państwa-Strony traktatów międzynarodowych winne natomiast wypełniać postanowienia traktatowe. Konstytucja RP reguluje prawo do sądu w art. 45 ust. 1, realizując postanowienia traktatów, których Polska jest stroną.
Bibliografia
Astramowicz-Leyk T., Międzynarodowe systemy ochrony praw i wolności człowieka, Olsztyn 2009.
Augustyniak M. [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2016.
Banaszak B., Jabłoński M., [w:] Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 r., red. J. Boć, Wrocław 1998.
Czeszejko-Sochacki Z., Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (ogólna charakterystyka), „Państwo i Prawo” 1997, nr 11‑12.
Grzegorczyk P., Weitz K., Art. 45, [w:] Konstytucja RP, t. 1, Komentarz. Art. 1‑86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Hofmański P., Prawo do sądu w sprawach karnych jako gwarancja ochrony praw człowieka, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich ochrona sądowa, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.
Hofmański P., Wróbel A., [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, t. 1, Komentarz do art. 1‑18, red. L. Garlicki, Warszawa 2010.
Hołub-Kowalczyk O., Jabłoński M., Radajewski M., Identyfikacja treści prawa do sądu – wybrane zagadnienia, Wrocław 2019, https://bibliotekacyfrowa.pl/Content/98888/PDF/Identyfikacja_tresci_prawa_do_sadu_wybrane_zagadnienia.pdf.
Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Prawa człowieka i systemy ich ochrony, Wrocław 2004.
Kędzia Z., 70 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka – pomnik czy żywy dokument?, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, z. 4.
Lis-Staranowicz D., Konstytucyjne środki ochrony wolności i praw, [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2016.
Masternak-Kubiak M., Miejsce i znaczenie międzynarodowych źródeł prawa praw człowieka w polskim porządku konstytucyjnoprawnym, [w:] Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, red. M. Jabłoński, Warszawa 2010.
Motyka K., Prawa człowieka, Lublin 2008.
Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej, Warszawa 1992.
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Kraków 2004.
Podręcznik prawa europejskiego dotyczącego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, Agencja Praw Podstawowych, Luksemburg 2016, https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-ecthr‑ 2016-handbook-on-access-to-justice_pl.pdf.
Redelbach A., Sądy a ochrona praw człowieka, Toruń 1999.
Sarnecki P., Art. 45, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Sztorc M., Wymiar sprawiedliwości – zagadnienia ogólne, [w:] Organy państwowe w ustroju konstytucyjnym RP, red. H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2016.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.
Wróbel A., Uwagi w kwestii prawa obywatela Unii Europejskiej do sądu wspólnotowego (główne tezy), [w:] Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej, red. E. Piontek, Warszawa 2003.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Justyna Michalska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
