Substitution of judicial review of the constitutionality of norms in Poland in the years 1921‑1982

Authors

  • Maciej Rosa Akademia Górnośląska w Katowicach

DOI:

https://doi.org/10.61823/dpia.2023.4.483

Keywords:

constitution, constitutional tribunal, constitutional judiciary, state council, legal and institutional analysis, Polish People’s Republic

Abstract

The article is devoted to an attempt to emphasize the importance and justification of the need for the functioning of the Constitutional Court in the Republic of Poland by presenting the ineffectiveness of the systemic mechanisms that were to constitute its substitute in the years 1921‑1982. The study presents the historical and political context of introducing substitute tools that are to serve the control of the constitutionality of law, the legal basis for their functioning, and the positions of the representatives of the doctrine. It also outlines the factors of inadmissibility of establishing the Constitutional Tribunal in Poland over the course of the successive systemic systems of the 20th century.

References

Alberski R., Trybunał Konstytucyjny w polskich systemach politycznych, Wrocław 2010.

Jaworski W. L., Projekt Konstytucji, Kraków 1928.

Mączyński A., „Kilka refleksji na marginesie rocznicy”, [w:] „Księga XXV-lecia Trybunału Konstytucyjnego. Ewolucja funkcji i zadań Trybunału Konstytucyjnego – założenia a ich praktyczna realizacja”, praca zbiorowa pod red. K. Budziło, Warszawa 2010.

Bożyk S., Pozycja ustrojowa Rady Państwa w Konstytucji PRL z 22 lipca 1952 r., [w:] „Miscellanea Historico-Iuridica”, Tom VIII, Białystok 2009.

Król M., Zmiany i przekształcenia zwyczajowe konstytucji, [w:] „Rocznik Prawniczy Wileński” nr 5, Wilno 1931, s. 86, [za:] Z. Czeszejko-Sochacki, Trybunał Konstytucyjny PRL, Warszawa 1986.

Maroń G., Instytucja przysięgi prezydenta w polskim porządku prawnym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2 (10), Toruń 2012.

Niczyporuk-Chudecka I., Zarys Ewolucji idei sądownictwa konstytucyjnego w Polskiej myśli prawnoustrojowej i prawie konstytucyjnym, [w:] „Studia Prawnoustrojowe” nr 39, Olsztyn 2018.

Pisuliński J., Koncepcje federacyjne w II Rzeczypospolitej, [w:] „Studia z dziejów Rosji i Europy Środkowo – Wschodniej” LVI (2), Rzeszów 2021.

Zahorski H., Zasada badania konstytucyjności ustaw przez sądownictwo konstytucyjne a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921, [w:] „Rocznik Prawniczy Wileński” nr 5, Wilno 1931.

Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U. 1921 nr 44 poz. 267).

Ustawa Konstytucyjna z dnia 23 kwietnia 1935 r., (Dz.U. 1935 nr 30 poz. 227).

Ustawa konstytucyjna z dnia 4 lutego 1947 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej, (Dz.U. 1947 nr 9 poz. 43).

Ustawa Konstytucyjna z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U. 1947 nr 18 poz. 71).

Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., (Dz.U. 1952 nr 33 poz. 232).

Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, (Dz.U. 1976 nr 5 poz. 29.).

Ustawa z dnia 20 lipca 1950 r. o Prokuraturze Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U. 1950 nr 38 poz. 346).

Uchwała Rady Państwa z dnia 14 lipca 1979 r. w sprawie czuwania nad zgodnością prawa z Konstytucją oraz ustalenia powszechnie obowiązującej wykładni ustaw (M.P. 1979 nr 19 poz. 113).

Sprawozdanie stenograficzne z 2. posiedzenia Sejmu PRL VI kadencji z dnia 28 marca 1972 roku, łam. 82.

Kazalska O., Funkcja sygnalizacyjna Trybunału Konstytucyjnego, Praca napisana pod kierunkiem prof. UW dr hab. R. Piotrowskiego w Instytucie Nauk o Państwie i Prawie, Warszawa 2019, s. 24.

Downloads

Published

2023-12-11

How to Cite

Substitution of judicial review of the constitutionality of norms in Poland in the years 1921‑1982. (2023). Discourse of Law and Administration, 4. https://doi.org/10.61823/dpia.2023.4.483