„2 × 9 = 81 na odwrót, a 9 × 9 = 18 na odwrót” Matematyczna igraszka dziewięciolatki, a prawo autorskie i cywilne
DOI:
https://doi.org/10.61823/dpia.2024.1.414Słowa kluczowe:
tabliczka mnożenia, uczennica, prawo autorskie, dobro osobisteAbstrakt
Dziewięcioletnia uczennica drugiej klasy szkoły podstawowej zaobserwowała (odkryła?) szczególną cechę tabliczki mnożenia dotyczącą mnożenia przez 9. Wydaje się, że może mieć to walor podczas edukacji matematycznej dzieci. W artykule rozważam, czy po spełnieniu innych wymogów obserwacja ta może być przedmiotem ochrony prawnoautorskiej. Niewątpliwa jest dla mnie jej ochrona jako dobra osobistego.
Bibliografia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Powszechna księga ustaw cywilnych dla wszystkich krajów dziedzicznych niemieckich Monarchji austryjackiej. Z późniejszemi odnośnemi ustawami i rozporządzeniami, opr. M. Zatorski i Franciszek Kasparek, przekł. W. Majer, Cieszyn 1884, nakładem Edwarda Feitzingera.
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.
Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz.U. z 2022 r,. poz. 2509 ze zm.
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U. z 2013 r., poz. 1442.
Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2024 r., poz. 18 ze zm.
Ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz.U. z 2017 r., poz. 823.
Ustawa z 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, Dz.U. z 2023 r., poz. 2408 ze zm.
Ambasada San Esco BAR, https://www.facebook.com/ambasada.san.escobar/.
Badyda E., Pidżin zrodzony z żartu? Przypadek języka kraju San Escobar, „Język. Religia. Tożsamość” 2021, nr 1; https://repozytorium.bg.ug.edu.pl/info/article/UOG1ca9a1e5fc1749ffad636259aa90d665/Publication%2B%25E2%2580%2593%2BPid%25C5%25BCin%2Bzrodzony%2Bz%2B%25C5%25 BCartu%253F%2 BPrzypadek%2Bj%25C4%2599zyka%2Bkraju%2BSan%2BEscobar%2B%25E2%2580%2593%2 BUniversity%2Bof%2BGda%25C5%2584sk?affil=&r=publication&ps=20&tab=&lang=en.
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie. Przepisy, orzecznictwo, umowy międzynarodowe, Warszawa 1999.
Barta J., Markiewicz R., [w:] J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz,
E. Traple, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2003.
Barta J., Markiewicz R., [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa
Barta J., Markiewicz R., Wprowadzenie, [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2008.
Bernfeld B., Mazurkiewicz J.,Konopczyńska E., Zaporowska M., Zaporowska Z., Wiązanka jubileuszowa dla profesor Moniki Czajkowskiej-Dąbrowskiej, [w:] Opus auctorem laudat. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Monice Czajkowskiej-Dąbrowskiej, red. K. Szczepanowska-Kozłowska,
I. Matusiak, Ł. Żelechowski, Warszawa 2019.
Big Cyc – Viva! San Escobar (Official Video), https://www.youtube.com/watch?v=N-Nj5Cy6rTY.
Czub K., Prawo własności intelektualnej. Zarys wykładu, Warszawa 2016.
Dancer in Ukrainian Dress, https://www.metmuseum.org/art/collection/search/436157.
Dąbrowski D., Pozwólmy dzieciom myśleć. O umiejętnościach matematycznych polskich trzecioklasistów, Warszawa 2008.
Dąbrowski D., (Za) trudne, trzeba myśleć? O efektach nauczania matematyki na I etapie kształcenia, Warszawa 2013.
Dmitriuk A., Tabliczka mnożenia na wesoło, https://www.babyboom.pl/uczen/pomoc-w-nauce/tabliczka-mnozenia-na-wesolo.
Dubiecka-Kruk B., Tabliczka mnożenia NA BŁYSK, https://omatmo.pl/tabliczka-mnozenia-na-blysk/.
Dubowska A., Sine hominum? Sztuczna inteligencja a koncepcja autorstwa, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” 2019, nr 1.
Eduelo, Mnożenie przez 9, https://www.eduelo.pl/prezentacja/835/.
Elbanowski T., Tabliczka mnożenia w wierszykach, https://wierszykidonauki.pl/ksiazki/tabliczka--mnozenia-w-wierszykach/.
Ferenc-Szydełko E., [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych Komentarz, red. E. FerencSzydełko, Warszawa 2016.
Flisak D., [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz LEX, red. D. Flisak, Warszawa 2015.
Garlake E., Should were name artworks that have offensive titles?, https://www.athenaartfoundation.org/read/renaming-artworks.
Golat R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2016.
Goldstein K., Jak szybko nauczyć się tabliczki mnożenia? Zamiast kucia na blachę prosty sposób na liczenie, https://buzz.gazeta.pl/buzz/7,156947,29321642,jak-szybko-nauczyc-sie-tabliczki-mnozenia-zamiast-kucia-na.html.
Jak nauczyć dziecko mnożenia przez 9? Genialny sposób!, https://m.interia.pl/interia-tv/video,vId,2267836.
Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia?, https://smilyplay.pl/jak-nauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia/.
Jasińska M., Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia?, https://mamineskarby.pl/jak-nauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia/.
Karpowicz A., Autor-Wydawca. Poradnik prawa autorskiego, Warszawa 1999.z
Koran, przekład i komentarz J. Bielawski, Warszawa 1986.
Kordian Józef Zamorski, https://pl.wikipedia.org/wiki/Kordian_J%C3%B3zef_Zamorski.
Kresy.pl / dzieje.pl, Gliński: rosyjska kultura powinna zniknąć z przestrzeni publicznej, https://kresy.pl/wydarzenia/polska/glinski-rosyjska-kultura-powinna-zniknac-z-przestrzeni-publicznej/.
Kryspina, Jak szybko nauczyć dziecko tabliczki mnożenia i dzielenia? Ćwiczenia, gry i zabawy, https://zabawkaiwyprawka.pl/blog/post/jak-szybko-nauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia-dzielenia.
Kuczma P., Recenzja pracy A. Ławniczaka pt. Losowanie w sferze publicznej. Między wróżeniem a głosowaniem, „Przegląd Sejmowy” 2014, nr 1.
Kurzępa E., Prawo autorskie i prawa pokrewne, [w:] B. Kurzępa, E. Kurzępa, Ochrona własności intelektualnej. Zarys problematyki, Toruń 2010.
Lasky S., Metropolitan Museum benennt Degas-Gemälde um, https://www.dw.com/de/metropolitanmuseum-benennt-gem%C3%A4lde-von-degas-um/a-64732538.
Lech M., SAN ESCOBAR w Urzędzie Patentowym. Zgłoszono aż 4 znaki towarowe!, https://znakitowarowe-blog.pl/san-escobar-urzad-patentowy-znaki-towarowe/.
Ławniczak A., Losowanie w sferze publicznej. Między wróżeniem a głosowaniem, Bielany Wrocławskie 2012.
Machnikowski P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2021.
Marysia i Maria. Wywiad Marysi Zaporowskiej z Marią Łopatkową, [w:] Dobro pojemne jak krzywda. prawna ochrona dziecka. Deklaracje a rzeczywistość, red. J. Mazurkiewicz, P. Mysiak, Wrocław 2017.
Mazurkiewicz J., Janina Dąbrowa (1931-1985), [w:] Pamięci zmarłych profesorów i docentów Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 1945-2010, red. L. Lehmann, M. Maciejewski, Wrocław 2010.
Mazurkiewicz J., Rodzinne do remontu! Czyli o potrzebie wielkiej reformy prawa rodzinnego, [w:] 50 lat kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, red. P. Stec, M. Załucki, Warszawa 2015.
Mazurkiewicz J., Zanim pomysły nasze sczezną wraz z nami. Wrocławskie projekty ochrony prawnej dzieci i kobiet, „Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego: e-Monografie” 2016.
Meszczyńska M., Czy można bawić się tabliczką mnożenia? Jak sprawić, żeby tabliczka mnożenia weszła do głowy? Propozycje gier i zabaw, https://strefaedukacji.pl/czy-mozna-bawic-sie-tabliczkamnozenia-jak-sprawic-zeby-tabliczka-mnozenia-weszla-do-glowy-propozycje-gier-i-zabaw/ar/c5-17369099.
Mini Wielki sposób na tabliczkę mnożenia, https://audio-bajki.pl/wiem-ok/mini-wielki-sposob-na-tabliczke-mnozenia.
Мизонова Ю., Браки заключают на небесах — до трех раз: РПЦ установила лимит на венчание, https://gazeta19.ru/index.php/v-rossii-i-mire/item/3644-braki-zaklyuchayut-nanebesakh-do-trekh-raz-rpts-ustanovila-limit-na-venchanie.
Mnożenie na 9, [w:] „Tabliczka mnożenia gry i zabawy sprzyjające opanowaniu umiejętności mnożenia”. Część 2, https://www.poradnia-kowary.pl/uploads/images/szablon/publikacje_publikacje/tabliczka_mnozenia_cz2.pdf.
Mnożenie przez 9, https://www.xn--tabliczkamnoenia-0rd.pl/mnozenie-przez-9.html.
Muzeum IV RP, San Escobar, https://muzeum4rp.iq.pl/wiki/index.php?title=San_Escobar.
Nauczanie początkowe matematyki. Podręcznik dla nauczyciela, t. 1, red. Z. Semadeni, J. Bargoń, Warszawa 1991.
NetBuster, Proste mnożenie przez dziewięć, https://www.youtube.com/watch?v=Y_o_XbcyyXE.
Niewęgłowski A., Prawo autorskie. Komentarz, Warszawa 2021.
Nowikowska M., Utwór jako przedmiot prawa autorskiego, [w:] Prawo własności intelektualnej, red. J. Sieńczyło-Chlabicz, Warszawa 2018.
Nowińska E., Tabor W., Wall M. du, Polskie Prawo Własności Intelektualnej. Prawo autorskie, prawo wynalazcze, prawo znaków towarowych, Warszawa 1998.
Nowiński I., Ruskie, czyli polskie. Kto wymyślił pierogi?, https://www.national-geographic.pl/traveler/artykul/ruskie-czyli-polskie.
Nowy Jork. Metropolitan Museum of Art zmienia „narodowość” dzieł, https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art38122111-nowy-jork-metropolitan-museum-of-art-zmienia-narodowosc-dziel.
O akcji ŚDTM, https://www.wmtday.org/pl/podstawowe-informacje-o-akcji.
Obidzińska K., Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia, https://strumyk21.edupage.org/blog/?eqa=YmlkPWJsb2cxMiZ3aWQ9YmxvZzEyX0Jsb2dfMSZhaWRfYmxvZzEyX0Jsb2dfMT0xMzk%3D.
Olejnik M., https://pl.pinterest.com/pin/680043612458562913/.
Orzechowski K., Jerzemu Falenciakowi, [w:] Księga Pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Falenciaka, „Acta UniversitatisWratislaviensis” No 927, Prawo CLIX 114, Wrocław 1987.
Orżewski O., Wydawca i prawo, Warszawa 2009.
Oszwa U., Analiza wskaźników ryzyka rozwojowych trudności arytmetycznych, [w:] Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w liczeniu. Wybrane zagadnienia, red. U. Oszwa, Kraków 2008.
Parker Chr., The Met Is the LatestMuseum to Reclassify Russian Art as Ukrainian, https://www.smithsonianmag.com/smart-news/new-yorks-metropolitan-museum-of-art-latest-to-rename-ukrainianworks-and-artists-180981859/.
Pazdan M., [w:] Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1-44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2015.
Pierogi ruskie, https://pl.wikipedia.org/wiki/Pierogi_ruskie.
Порощук Н., Труханов выступил против сноса памятника Пушкину в Одессе, https://glavcom.ua/ru/news/trukhanov-vystupil-protiv-snosa-pamjatnika-pushkinu-v-odesse-950605.html.
Ppnm, Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia – sposoby oraz ważne zasady, https://www.ppnm.pl/jaknauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia-sposoby-oraz-wazne-zasady/.
Regan J., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Warszawa 2023.
Robo Studio, Złoty Nauczyciel. Kup i sprzedaj materiały edukacyjne. Tabliczka mnożenia, mnożenie przez 9, wielokrotności, kolorowanka żyrafa, https://zlotynauczyciel.pl/downloads/tabliczka-mnozeniamnozenie-przez-9-wielokrotnosci-kolorowanka-zyrafa/.
Rutkowska L., Bajkowa Tabliczka Mnożenia, https://bajkowatabliczka.pl/o-tabliczce/
San Escobar, https://pl.wikipedia.org/wiki/San_Escobar.
San Escobar – imprezy oraz wypoczynek na odludziu, https://www.facebook.com/
SanEscoBARJaszczurowa/?locale=pl_PL.
Sarbiński R.M., [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała, R.M. Sarbiński, Warszawa 2019.
Semadeni Z., Matematyka współczesna w nauczaniu dzieci, Warszawa 1977.
Siwek H., Kształcenie zintegrowane na etapie wczesnoszkolnym. Rola edukacji matematycznej, Kraków 2004.
Smart Kids Planet, 3 sposoby na naukę tabliczki mnożenia, https://www.youtube.com/watch?v=59dPCACb8Wo.
Sobolewski P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1: Część ogólna. Przepisy wprowadzające KC. Prawo
o notariacie (art. 79-95 i 96-99), red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Soria A.E., Zapiątek w Kazimierzu, https://www.kazimierzdolny.pl/news/zapiatek_w_kazimierzu/9885.htmlZapiątek.
Stucki E., Metodyka nauczania w klasach niższych. Część II, Bydgoszcz 1993.
Stucki E., Metodyka nauczania w klasach niższych. Część III, Bydgoszcz 1994.
Sylwestrzak A., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Warszawa 2022.
System Trachtenberga, https://pl.wikipedia.org/wiki/System_Trachtenberga.
Sztuczki z tabliczką mnożenia: mnożenie przez 9, przez 11, https://wikikids.pl/latwe-sposoby-na-mnozenie-przez-9-i-11/.
Szumała D., Kulinaria, przepisy a prawo autorskie, [w:] Prawo autorskie w praktyce. O prawach twórców i odbiorców utworów, red. E. Szatkowska, Warszawa 2022.
Шустрова М., Браки заключают на небесах – до трех раз: РПЦ установила лимит на венчание, https://ria.ru/religion/20171203/1510056685.html?referrer_block=index_daynews3_4.
Ślęzak P., Kulinaria w polskim prawie własności intelektualnej, Warszawa 2022.
Tabliczka mnożenia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Tabliczka_mno%C5%BCenia.
Tabliczka mnożenia dla dzieci – 3 szybkie i efektywne sposoby na jej opanowanie, https://przystanekrodzinka.pl/tabliczka-mnozenia-dla-dzieci-3-szybkie-i-efektywne-sposoby-na-jej-opanowanie/.
Tabliczka mnożenia na palcach przez 6, 7, 8, 9 i 10, https://party.pl/porady/tabliczka-mnozenia-napalcach-przez-6-7-8-9-jak-liczyc-95200-r1/.
Tafels van vermenigvuldiging, https://nl.wikipedia.org/wiki/Tafels_van_vermenigvuldiging.
Talaga A.M., 4 sposoby na tabliczkę mnożenia, https://www.godmother.pl/blog/4-sposoby-na-tabliczke-mnozenia/.
Tatara M., National Gallery zmieniła nazwę obrazu Edgara Degasa. Koniec z „Rosyjskimi tancerkami”, https://kultura.onet.pl/sztuka/stanowczy-ruch-national-gallery-zmieniono-nazwe-obrazuedgara-degasa/dd1z9q5.
Thomas G., Peinture. Pourquoi les danseuses russes de Degas sont devenues ukrainiennes, https://www.courrierinternational.com/article/pourquoi-les-danseuses-russes-de-degas-sont-devenuesukrainiennes.
Trick na mnożenie przez 9, https://memy.jeja.pl/62365,trick-na-mnozenie-przez-9.html.
Un tableau de Degas jusque-làappelé „Danseursrusses” rebaptisé „Danseurs ukrainiens”, https://www.radiofrance.fr/franceinter/podcasts/la-chronique-d-anthony-bellanger/histoires-du-monde-dumardi-05-avril-2022-5932286.
Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, Lista wyszukanych rekordów, https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/search-results/0de8f698-67cf-47b9-bbba-d2e9fc15378f.
Wojnowska W., Między przekazem a odkryciem. Twórcze sposoby na rozwiązywanie zadań matematycznych przez dzieci, Kraków 2007.
Wojtan E., Moje dzieci kreatywnie. Zabawy dla dzieci, eksperymenty, nauka przez zabawę, zrób to sam, twórczość plastyczna, https://mojedziecikreatywnie.pl/2015/02/tabliczka-mnozenia/.
Zaborska G., Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia?, https://www.smyk.com/porady/jak-nauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia,661.html.
Zespół Nationale-Nederlanden, Jak szybko nauczyć dziecko tabliczki mnożenia?, https://www.nn.pl/blog/posts/2021/jak-szybko-nauczyc-dziecko-tabliczki-mnozenia.html.
Zuzik, pytanie o tabliczke mnożenia :))), https://forum.trojmiasto.pl/pytanie-o-tabliczke-mnozenia-t301576,1,16.html.
Żeber I., Jerzy Falenciak (1910-1986), [w:] Pamięci zmarłych profesorów i docentów Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 1945-2010, red. L. Lehmann, M. Maciejewski, Wrocław 2010.
اڑاہپ, https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%81%D8%A7%DA%91%D8%A7.
乘法表, https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B9%98%E6%B3%95%E8%A1%A8.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jacek Mazurkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
