Podmiotowe i przedmiotowe aspekty uczestnictwa w panelu obywatelskim

Abstrakt

Organizacja paneli obywatelskich odbywa się na zasadzie losowego doboru ich uczestników, co powoduje zagrożenie niereprezentatywnością panelistów. To z kolei wpływałoby ujemnie na efektywność panelu, który jako główny cel stawia sobie zapoznanie się decydentów ze zdaniem przedstawicieli licznych grup społecznych we wspólnocie samorządowej. W związku z tym akty normatywne regulujące przeprowadzanie paneli przewidują określone kryteria podmiotowe o charakterze zbliżonym do parytetów, w szczególności płeć, wiek i miejsce zamieszkania, jako główne czynniki wpływające na poglądy każdej jednostki ludzkiej. Autor analizuje owe kryteria i ich konkretyzujące ujęcie we współczesnych regulaminach odbywania paneli obywatelskich w największych polskich miastach. Jako propozycję de lege ferenda proponuje też dodatkowo własne kryterium odwołujące się do wysokości dochodu panelistów, gdyż jest to również okoliczność mająca duży wpływ na poglądy, a zastosowanie go spowoduje także uniknięcie sytuacji pominięcia w procesie decyzyjnym osób o różnej pozycji materialnej. W drugiej części analizuje sposoby, w jaki nowe technologie, a konkretnie środki komunikacji elektronicznej na odległość i aplikacje mobilne, mogą pozytywnie wpływać na proces organizacji i przeprowadzania panelu obywatelskiego. Stać się tak może w szczególności w zakresie przyspieszania całego procesu informowania o nich wylosowanym osobom i ułatwiania uczestnictwa w nim osobom, dla których tradycyjna metoda uczestnictwa byłaby niedostępna albo w znacznej mierze utrudniona, jak niepełnosprawni czy osoby z fobiami społecznymi.