Autonomiczność na drodze – przykłady działań prawnych i faktycznych wymaganych do rozpoczęcia eksploatacji pojazdów autonomicznych czwartej generacji ze szczególnym uwzględnieniem zastosowania tych pojazdów w transporcie publicznym
DOI:
https://doi.org/10.61823/dpia.2025.1.535Słowa kluczowe:
pojazd autonomiczny, transport publiczny, samochody, transport drogowyAbstrakt
W ramach niniejszego artykułu autor przedstawia zagadnienia związane z wykorzystaniem pojazdów autonomicznych oraz działań potrzebnych do bezpiecznego wprowadzenia ich do szerokiej eksploatacji. Analizując aktualne przepisy prawa krajowego i prawa międzynarodowego, autor określił ramy prawne funkcjonowania pojazdów autonomicznych czwartej generacji. Następnie w ramach całej publikacji będzie przedstawione zestawienie aktualnego prawodawstwa z informacjami z zakresu techniki i informatyki w celu uzyskania przekrojowego i wyczerpującego przedstawienia pojazdów autonomicznych. Autor dokonuje rozważań odnośnie do przyszłości infrastruktury technicznej, odwołując się do funkcjonujących rozwiązań z dziedzin pozaprawnych. Na podstawie uzyskanych wniosków i przeprowadzonej analizy przedmiotowej zagadnienia, opierając się na faktach z dziedzin technicznych, autor podejmuje próbę sformułowania wniosków de lege lata i de lege ferenda umożliwiających prawidłowe wprowadzenie pojazdów autonomicznych na drogi. Poruszona jest również tematyka wykorzystania pojazdów autonomicznych w transporcie publicznym oraz prawidłowej eksploatacji tych pojazdów w transporcie zbiorowym. W niniejszej publikacji autor przedstawia zbiorcze zestawienie poszczególnych działań faktycznych i prawnych, które jego zdaniem powinny zostać uwzględnione przez ustawodawcę w ramach procesu legislacyjnego.
Bibliografia
Eichner M.L., Breckon T.P., Integrated Speed Limit Detection and Recognition from Real-Time Video, 2008 IEEE Intelligent Vehicles Symposium…, doi: 10.1109/IVS.2008.4621285. ISBN 978‑1‑4244‑2568‑6. S2CID 12477544.
Jain A.K., Ross A., Prabhakar S., An introduction to biometric recognition, „IEEE Transactions on Circuits and Systems for Video Technology” 2004, vol. 14, no. 1.
Mach B., Skrzypek M., Możliwości oraz perspektywy wdrożenia autonomicznej komunikacji miejskiej w Polsce, „Journal of Translogistics” 2019, vol. 5, nr 1.
Madrjas J., Sieci tramwajowe w Polsce, „Rynek Kolejowy” 2015, nr 8‑9/2015.
Mainenti D., User Perceptions of Apple’s Face ID, Long Island University, Information science | Human computer interaction 2017, DIS805, s. 2, 5-6.
Maiouak M., Taleb T., Dynamic Maps for Automated Driving and UAVs Geofencing, „Emerging Information and Communication Technology”, 10.1109/MWC.2019.1800544.
Poppathi N., Haribabu A., Automatic Rain-Sensing Wiper System for 4-Wheeler Vehicles, „Journal of Advancement in Engineering and Technology” 2015, nr 3, s. 3‑4.
Stasiak-Cieślak B., Szczepański T., Ślęzak M., Skarbek-Żabkin A., Malawko P., Pojazdy autonomiczne jako ułatwienie mobilności kierowców z niepełnosprawnością, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2018, nr 2(27).
Tatuś A., Automatyczny, zmierzchowy włącznik świateł mijania, „Elektronika Praktyczna”, https://ep.com.pl/files/11046.pdf.
Wypadki drogowe w Polsce 2022, oprac. E. Symon, P. Rzepka, Wydział Opiniodawczo-Analityczny Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.
Dyrektywa 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy (przekształcenie) Dz.U. L 403 z 30.12.2006, s. 18‑60.
Kategorie pojazdów określone w dyrektywie 2002/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie homologacji typu dwu- lub trzykołowych pojazdów mechanicznych i uchylającej dyrektywę Rady 92/61/EWD, Dz.Urz. WE l 124 z 09.05.2002, str. 1, z późn. zm.,Dz.Urz. UE polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 29, s. 399, z późn. zm. Konwencja wiedeńska o znakach i sygnałach drogowych z 8 listopada 1968 r., Dz.U. z 1988 r. Nr 5, poz. 42.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych, Dz.U. z 2019 r. poz. 2310.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 marca 2011 r. w sprawie warunków technicznych tramwajów i trolejbusów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, Dz.U. z 2011 r. Nr 65, poz. 34.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców, Dz.Urz. UE L 60 z 02.03.2013, s. 52, z późn. zm. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), Dz. Urz. UE L 119 z 4.05.2016, s. 1-88.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów dotyczących homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, w odniesieniu do ich ogólnego bezpieczeństwa oraz ochrony osób znajdujących się w pojeździe i niechronionych uczestników ruchu drogowego, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 – L 325/1, 32019R2144 (Dz. Urz. UE L 325 z 16.12.2019, s.1 (CELEX: 32019R2144))
Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.U. UE C 326/47 z 26.10.2012.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 – Prawo o ruchu drogowym, Dz.U. z 1997 r. Nr 98, poz. 602.
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 o kierujących pojazdami, Dz.U. 2011 r. Nr 30, poz. 151.
Wyrok NSA z dnia 21 marca 2017 r., sygn. akt. I OSK 1686/15.
Ankieta przeprowadzona przez zespół analityczny iSPRZET dla motofakty.pl https://motofakty.pl/jakosc-drog-w-polsce-jak-wypadamy-na-tle-innych-panstw/ar/c4-16527797.
CEPiK, Prawa jazdy wydane w 2023 roku – statystyki, https://www.gov.pl/web/cepik/prawa-jazdy-wydane-w-2023-roku.
https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ.do?uri=COM:2018:0283:FIN:PL:PDF.
Iihoshi A., Driver Assistance System. Presentation to WP-29 ITS Pound Table 18/02/2004 Geneva, s. 6-9, https://digitallibrary.un.org/record/608304/files/%5BE_%5DECE_TRANS_WP.291060-EN.pdf.
Komisja Europejska (2018), Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego
Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Droga do zautomatyzowanej mobilności: strategia UE na rzecz mobilności w przyszłości”, Bruksela 17.05.2018, https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ LexUriServ.do?uri=COM:2018:0283:FIN:PL:PDF.
Métro ligne b – Rennes Métropole – Un métro dans l’agglo, https://metropole.rennes.fr/metro-une-ligne-b-qui-change-la-vie-et-la-ville.
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Słownik pojęć Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku), s. 3, https://www.gov.pl/documents/905843/1047987/Slownik_pojec_SRT.pdf/16d4d96b-97dd-5079-ea6d-3b32fc0fa72c.
NHTSA, Automated Vehicles for Safety, https://www.nhtsa.gov/technology-innovation/automated-vehicles-safety%7BA.
Passenger cars, by type of motor energy – Eurostat (dane na rok 2022), https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/road_eqs_carpda/default/table?lang=en.
Persons who cannot afford a personal car – EU-SILC survey – Eurostat (dane na rok 2022).
Tesla Model 3 Owner’s Manual s.90‑92, https://www.tesla.com/ownersmanual/model3/en_us/.
Trolejbus, Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/trolejbus;2578746.html.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jakub Narewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
